 |
| พระมหาวิหารหลวงพญาเจ้ามังรายมหาราช |
พระมหาวิหารหลวงพญาเจ้ามังรายมหาราช วัดขัวแคร่ ตำบลบ้านดู่ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย
เดิมเป็นวิหาร - อุโบสถในหลังเดียวกัน สร้างขึ้นประมาณก่อนสงครามโลกครั้งที่ ๒ (เพราะสมัยสงครามโลกครั้งที่ ๒ ใช้เป็นที่พักของทหาร) ผ่านการบูรณะซ่อมแซมมาหลายครั้งจนมาถึงปีพุทธศักราช ๒๕๕๐ คณะสงฆ์ คณะศรัทธา คณะศิษยานุศิษย์ วัดขัวแคร่ได้ประชุมมีมติลื้อถอน วิหาร - อุโบสถ หลังเดิมแล้วสร้างหลังใหม่ขึ้นมาแทน
โดยทำการสวดถอนพื้นที่และสวดถอนสีมา ในวันที่ ๙ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๔๙ เริ่มลื้อแล้วอัญเชิญพระพุทธรูปพระประธาน จำนวน ๕ องค์ ขึ้นไปประดิษฐานไว้บนศาลาหลวงทิศใต้ในปัจจุบัน
วางศิลาฤกษ์ เมื่อวันเสาร์ ที่ ๖ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๕๐ จุลศักราช ๑๓๖๙ ตรงกับเดือน ๔ เหนือ แรม ๓ ค่ำ ปีจอ เวลา ๑๑.๐๙ น. โดยมีพระธรรมราชานุวัตร เจ้าคณะภาค ๖ เป็นประธานสงฆ์ พระครูบาเจ้าบุญชุ่ม ญาณสํวโร พระครูบาเจ้าเทือง นาถสีโล พร้อมด้วยพระสงฆ์ ๓๘ รูป
 |
| ตุงมหาชัยมงคล |
พระมหาวิหารหลวงพญาเจ้ามังรายมหาราช มีขนาดความกว้าง ๑๕ เมตร ยาว ๓๒ เมตร ก่ออิฐถือปูน ศิลปะล้านนาประยุกต์ ฝาผนังด้านนอกบุด้วยหินอ่อนทั้ง ๔ ด้าน ภายในประดับตุงชัยมงคล ๑๒ ราศี ๑๔ ตัว เขียนลายคำซุ้มหน้าต่างจำลองซุ้มประตูวัดพระธาตุลำปางหลวง เสา ๑๔ ต้น เขียนลายคำพฤกษาล้านนา เสาคู่หน้าพระประธาน และลายปูนปั้นหน้าบรรณ เป็นลายพฤกษานาคราชล้อมรักษา พระพุทธรูปโบราณ ๓ องค์ ซึ่งเป็นพระพุทธรูปคู่วัดได้อัญเชิญขึ้นไว้หน้าบรรณนี้ด้วย
ลายคอเสาช่องลมเป็นลายเทพชุมนุม หรือชุมนุมเทวดาและหม้อดอกบูรณะฆะฏธบูชาพระเจ้า ๕ พระองค์
มณฑปปราสาท พระแก้วมรกต ประดิษฐานพระพุทธมหาวชิรนิลปภามุนีวงค์ แกะจากหินหยกแคนาดา ศิลปะล้านนา หน้าตักกว้าง ๑๒ นิ้ว สูง ๑๖ นิ้ว ฐานกว้าง ๑๙ นิ้ว สูง ๑๐ นิ้วครึ่ง สูงจากฐานถึงโมลี ๒๖ นิ้ว
 |
| ฝาผนังด้านนอกบุด้วยหินอ่อนทั้ง ๔ ด้าน |
มณฑปปราสาท พระเสตังคมณี ประดิษฐานพระพุทธมหาวชิรจักรพรรดิราช แกะจากหินแก้วขาวแคศิลปะล้านนา หน้าตักกว้าง ๙ นิ้ว สูง ๑๐ นิ้วครึ่ง ฐานกว้าง ๑๖ นิ้ว สูง ๑๑ นิ้วครึ่ง สูงจากฐานถึงโมลี ๒๒ นิ้วครึ่ง
ซุ้มประตูหลวงพญาเจ้ามังรายมหาราช ครอบด้วยสแตนเลส ซุ้มกลางประดิษฐานพระพุทธรูปทองสำริด ปางถวายเนตร (วันอาทิตย์) สูง ๒.๘๐ เมตร เททองหล่อเมื่อวันจันทร์ ที่ ๒๓ สิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๕๓ จุลศักราช ๑๓๗๒ ตัว ตรงกับเดือน ๑๑ เหนือ ขึ้น ๑๓ ค่ำ เวลา ๑๑.๐๙ น. ปีขาล ถวายนามว่า พระเจ้ามังราย นำขึ้นประดิษฐานเมื่อวันพุธ ที่ ๑๙ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๕๔ เวลา ๐๙.๐๑ น. ตรงกับเดือน ๔ เหนือ ขึ้น ๑๕ ค่ำ พร้อมปั้นพญานาคราชไว้หน้าซุ้มประตูหลวง ๒ ต๋น ทิศใต้ นามว่า พญามุจลินท์นาคราช ทิศเหนือ นามว่า พญาศรีสุทโธนาคราช รักษาพระมหาวิหารหลวง และปักตุงมหาชัยมงคล ซ้าย ขวา ๒ ต้น แกะสลักปางเมื่อพระศรีอริยะเมตตรัยเทวบุตรหน่อโพธิสัตว์เจ้า ทรงช้างเอราวัณเสด็จกลับจากการขึ้นไปนมัสการพระเกษแก้วจุฬามณีมหาธาตุ ลงมาอนุโมทนาการสร้างทานบารมีบนโลกมนุษย์
 |
| พญานาครักษาประตูทิศใต้ |
บันไดทิศใต้ ปั้นพญานาค ๒ ต๋น นามว่า เจ้าสุวัณณคำแดง - เจ้าแสนหิรัญเมือง รักษาประตูทิศใต้ บันไดทิศเหนือ ปั้นพญานาค ๒ ต๋น นามว่า เจ้าเมืองเย็น - เจ้าอุ่นเมือง รักษาประตูทิศเหนือ
ยกช่อฟ้าตัวแรก ด้านหลัง เมื่อวันอังคารที่ ๓๐ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๕๓ จุลศักราช ๑๓๗๑ ตัว ตรงกับเดือน ๖ เหนือ ขึ้น ๑๕ ค่ำ ปีฉลู เวลา ๑๒.๐๐ น. โดยพระครูบาบุญชุ่มญาณสํวโร เป็นประธานพร้อมคณะสงฆ์ ๓๒ รูป
ยกช่อฟ้าเอกตัวหน้า เมื่อวันเสาร์ ที่ ๒๐ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๕๓ จุลศักราช ๑๓๗๒ ตัว ตรงกับเดือน ยี่เหนือ ขึ้น ๑๔ ค่ำ ปีขาล เวลา ๑๑.๐๐ น. โดยพระเทพสิทธินายกเจ้าคณะจังหวัดเชียงราย เป็นประธานสงฆ์ พร้อมด้วยพระสงฆ์ ๔๐ รูป
- ใช้ระยะเวลาดำเนินการก่อสร้าง ตั้งแต่ปี พุทธศักราช ๒๕๕๐ - ๒๕๕๔ ใช้เวลา ๕ ปี สิ้นทุนทรัพย์ ๓๐,๐๐๐,๐๐๐ บาท (สามสิบล้านบาทถ้วน)
- สร้างเป็นพุทธบูชา ธรรมบูชา สังฆบูชา ตอบแทนคุณแผ่นดิน เทิดทูนคุณพระพุทธศาสนา
- ร่วมสมโภชเมืองเชียงราย ก่อตั้งครบ ๗๕๐ ปี
- อุทิศถวายแด่ พญาเจ้ามังรายมหาราช ผู้สร้างเมืองเชียงราย ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์มังรายแห่งล้านนาไทย
- ถวายเป็นพระราชกุศล เทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเจริญพระชนมายุครบ ๘๐ - ๘๔ พรรษา
- ร่วมสมโภช ๒๖ ศตวรรษ ๒,๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้ากับชาวพุทธทั่วโลก
